Czy endometrioza jest groźna dla kobiet?

Endometrioza to jedna z najbardziej bolesnych chorób. Przewlekły ból negatywnie wpływa na jakość życia zarówno codziennego, prywatnego, jak i zawodowego. Stan zapalny może pogarszać też płodność i utrudniać kobietom spełnienie marzeń o macierzyństwie. Tak, endometrioza to groźna choroba, która wymaga długotrwałego leczenia i planu tak naprawdę na całe życie. Jednak wczesna diagnostyka i rozpoczęcie terapii może spowalniać progresję choroby i zapobiegać powikłaniom. W tym artykule wyjaśnię Ci, do czego może prowadzić nieleczona endometrioza – nie po to, aby Cię straszyć, ale po to, by zwiększyć Twoją świadomość, zrozumienie tego, co dzieje się w Twoim organizmie oraz pokazać Ci, że swoimi codziennymi nawykami możesz wpływać na swoje zdrowie. 

Endometrioza – podstawowe informacje

Endometrioza to choroba charakteryzująca się obecnością komórek endometrium poza jamą macicy. W przebiegu choroby pojawiają się ogniska endometrialne m.in. na jajnikach, otrzewnej, w przewodzie pokarmowym oraz układzie moczowym. Głównym objawem endometriozy jest bardzo silny ból. U większości kobiet pojawia się on podczas miesiączki i współżycia, ale może towarzyszyć też oddawaniu moczu i stolca. Niestety u niektórych pacjentek ma on charakter przewlekły i występuje niezależnie od fazy cyklu. Zdarza się też, że endometrioza nie boli i jest rozpoznawana zupełnie przypadkowo. To wszystko sprawia, że jest to dość podstępna, trudna do zdiagnozowania i leczenia choroba, która wpływa na codzienne życie i funkcjonowanie pacjentki. Mimo że przez długi czas ból menstruacyjny był bagatelizowany i uznawany za normę, dziś wiemy, że wymaga diagnostyki i terapii. Endometrioza nie jest chorobą, którą można potraktować jako „urok” i zlekceważyć. Nieleczona prowadzi do licznych powikłań i warto być ich świadomym. 

W dalszej części tego artykułu znajdziesz informacje na temat jej najczęstszych powikłań – postaraj się podejść do tematu na chłodno. Każda kobieta i każda endometrioza są inne, a to, że zdiagnozowano u Ciebie chorobę, nie oznacza, że z góry jesteś skazana na jej wszystkie powikłania. Z wieloma z nich możemy sobie poradzić. Chcę zwrócić Twoją uwagę na możliwe problemy, abyś wiedziała, jakie objawy powinny Cię zaniepokoić i skłonić do szukania wsparcia u specjalisty.

Powikłania endometriozy

Ignorowanie objawów endometriozy i brak leczenia może prowadzić do wielu poważnych powikłań. Chroniczny stan zapalny, ogniska i zrosty endometrialne powodują ból, problemy z płodnością i wpływają na funkcjonowanie innych narządów. Skuteczne leczenie wpływa nie tylko na zmniejszenie dolegliwości, ale też spowolnienie progresji choroby i zmniejszenie ryzyka powikłań. Jakie są możliwe powikłania endometriozy?

• Zaburzenia płodności, niepłodność. Szacuje się, że nawet 50% kobiet chorujących na endometriozę może mieć problemy z zajściem w ciążę. Jednak wiele pacjentek z łagodnymi zmianami zachodzi w ciążę naturalnie. Endometrioza nie jest więc wyrokiem, ale może wymagać dłuższego czasu przygotowania do ciąży, leczenia farmakologicznego lub chirurgicznego lub skorzystania z procedur wspomagania rozrodu (in vitro). 
• Wyższe ryzyko poronień. Ma to związek m.in. ze zmianami anatomicznymi, zrostami na jajnikach i stanem zapalnym. Wszystkie te czynniki niekorzystnie wpływają na zagnieżdżenie zarodka i utrzymanie ciąży. Ryzyko to można jednak zmniejszyć dzięki zastosowaniu odpowiednich leków oraz dbaniu o dietę przeciwzapalną. 
• Choroby nowotworowe. Zmiany endometrialne nie są zmianami nowotworowymi, jednak choroba zwiększa ryzyko zachorowania na nowotwór, w szczególności na raka jajnika. Szacuje się, że jest ono ok. 4-krotnie wyższe niż w populacji ogólnej. Pamiętaj – to, że chorujesz na endometriozę, nie oznacza, że zachorujesz na raka. To sygnał dla Ciebie, aby nie zaniedbywać regularnych badań profilaktycznych. 

• • Choroby sercowo-naczyniowe. Endometrioza może zwiększać ryzyko miażdżycy, hipercholesterolemii i nadciśnienia tętniczego. Jest to związane najprawdopodobniej z przewlekłym stanem zapalnym, który jest podstawowym patomechanizmem w rozwoju miażdżycy i innych chorób sercowo-naczyniowych, które niestety wciąż stanowią główną przyczynę zgonów w Polsce. Pamiętaj, że nadciśnienie, ani wysoki cholesterol nie bolą i nie dają żadnych objawów. Regularnie wykonuj badania krwi, zwłaszcza, jeśli w Twojej najbliższej rodzinie zdarzyły się incydenty sercowo-naczyniowe takie jak zawał lub udar.

• Depresja. Endometrioza może negatywnie wpływać na stan psychiczny, zwiększając ryzyko depresji. Długotrwałe i silne objawy, stres, niekończące się wizyty lekarskie są dużym obciążeniem. Pamiętaj, że zdrowie psychiczne, jest tak samo ważne jak fizyczne, a jedno nie jest możliwe bez drugiego. Jeśli czujesz, że proces diagnostyczny lub leczenie są dla Ciebie trudne i potrzebujesz wsparcia psychologa, nie bój się z niego korzystać. Nasze psycholożki mają niezbędną wiedzę, wykształcenie i doświadczenie, aby pomóc Ci poradzić sobie z trudnościami. Umów się na konsultację psychologiczną tutaj. 

Czy można zapobiec powikłaniom endometriozy?

Wczesne rozpoznanie choroby i wdrożenie leczenia może zmniejszyć ryzyko powikłań endometriozy. Nie ma jednak jednego uniwersalnego schematu postępowania. U niektórych kobiet podstawową metodą leczenia i profilaktyki powikłań będzie dieta przeciwzapalna i zdrowy styl życia, a u innych konieczne będzie ich połączenie z farmakoterapią. W jeszcze innych przypadkach niezbędne może okazać się leczenie chirurgiczne. Nie porównuj swojej drogi do dróg innych endo-pacjentek. Każda z Was może potrzebować nieco innego podejścia. 

Podsumowanie

Endometrioza to groźna choroba obarczona ryzykiem wielu powikłań zarówno krótko-, jak i długoterminowych. Jednak wczesna diagnoza, odpowiednio dobrane leczenie i dbałość o zdrowy styl życia są w stanie zmniejszyć ich ryzyko i spowolnić postęp choroby. Podstawą profilaktyki powikłań są regularne badania kontrole, ponieważ umożliwiają wykrycie niepokojących zmian na wczesnym etapie. Pamiętaj, że endometrioza wymaga regularnych kontroli nie tylko u ginekologa, ale też kardiologa, endokrynologa i dietetyka, którzy zapewnią Ci kompleksowe wsparcie. 

Źródła:

1. Kostecka A. Endometrioza wymaga planu na całe życie, https://www.termedia.pl/ginekologia/Endometrioza-wymaga-planu-na-cale-zycie,30671.html [dostęp: 15.10.2025]
2. Szypłowska M. The impact of endometriosis on depressive and anxiety symptoms and quality of life: a systematic review, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10512020/ [dostęp: 15.10.2025]
3. Farland L. Long-term Health Consequences of Endometriosis – Pathways and Mediation by Treatment, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7864355/ [dostęp: 15.10.2025]
4. Endometriosis types and ovarian cancer risk, https://www.nih.gov/news-events/nih-research-matters/endometriosis-types-ovarian-cancer-risk [dostęp: 15.10.2025]